Η επικρατέστερη διαδικασία για την ανάθεση έργων στην Ελλάδα είναι αυτή του Ανοιχτού Διαγωνισμού, όπου οι ενδιαφερόμενοι φορείς υποβάλουν τις προσφορές στον Ανάδοχο Δημόσιο Φορέα. Ο Ανάδοχος Δημόσιος Φορέας επιλέγει την πιο κατάλληλη με βάση τα κριτήρια που έχει δημοσιεύσει τα οποία είθισται να είναι αυτά που πληρούν τους σκοπούς του έργου με την μικρότερη τιμή. Αυτό ισχύει για τα έργα υποδομών, προμηθειών καθώς και υπηρεσιών. Επιπλέον, βάση συγκεκριμένων Ευρωπαϊκών κανονισμών, τα έργα μεγάλων προϋπολογισμών, οφείλουν να πλειοδοτούνται και από ενδιαφερόμενους από άλλα κράτη μέλη της Ευρώπης.
Ωστόσο από το 2004 έχουν αναπτυχθεί νέες διαδικασίες για την ανάθεση έργων που έχουν ως στόχο, τόσο την εκπλήρωση των αναγκών των φορέων, όσο και το να προάγουν την έρευνα και καινοτομία μέσα στα πλαίσια του οργανισμού και κατ’ επέκταση της χώρας. Πιο συγκεκριμένα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δημοσίευσε την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2004/18/ΕΚ όπου προτρέπει τα Κράτη μέλη να υιοθετήσουν νέες διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών. Αυτή η Ευρωπαϊκή Οδηγία εναρμονίστηκε με την Ελληνική Νομοθεσία με το Προεδρικό Διάταγμα 60 στις 16 Μαρτίου 2007.
Στα πλαίσια αυτής της Νομοθεσίας ανάμεσα σε άλλες εισάγεται και η Διαδικασία του “Ανταγωνιστικού Διαλόγου” όπου ορίζεται ως η διαδικασία στην οποία κάθε οικονομικός φορέας μπορεί να ζητήσει να συμμετάσχει και στην οποία η αναθέτουσα αρχή διεξάγει διάλογο με τους υποψηφίους που έχουν γίνει δεκτοί στη διαδικασία αυτή, προκειμένου να βρεθούν μία ή περισσότερες λύσεις που θα μπορούσαν να ικανοποιήσουν τις ανάγκες της, και βάσει της οποίας ή των οποίων οι υποψήφιοι που επελέγησαν καλούνται να υποβάλλουν προσφορά.
Αυτή η διαδικασία έχει το πλεονέκτημα να επιτρέπει την αλληλεπίδραση της Αναθέτουσας Αρχής με τους ενδιαφερόμενους προκειμένου να σχεδιαστεί καλύτερα η προβλεπόμενη σύμβαση και κατ’ επέκταση να δημιουργηθούν καλύτερες προδιαγραφές για την υλοποίηση του έργου.
Η εξέλιξη του “Ανταγωνιστικού Διαλόγου” και το προπύργιο για την προώθηση της καινοτομίας και της συμμετοχής των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων είναι οι Διαδικασίες των “Προ-Εμπορικών Δημοσίων Συμβάσεων”.
Οι “Προ-εμπορικές Δημόσιες Συμβάσεις” προβλέπουν παρόμοιες διαδικασίες με αυτή του “Ανταγωνιστικού Διαλόγου” ως μια μέθοδο για προμήθεια υπηρεσιών Ε&Α εκτός εκείνων όπου «τα αποτελέσματα ανήκουν αποκλειστικά στην αναθέτουσα αρχή προς χρήση της κατά την άσκηση της δραστηριότητάς της, εφόσον η αμοιβή για την παροχή της υπηρεσίας καταβάλλεται εξ ολοκλήρου από την αναθέτουσα αρχή» και ότι δεν συνιστά κρατική ενίσχυση.
Οι Προ-Εμπορικές Συμβάσεις αποτελούν συμβάσεις για προμήθεια υπηρεσιών Ε&Α με καταμερισμό κινδύνων - οφελών υπό όρους αγοράς και όπου μια σειρά εταιρειών επινοούν υπό συνθήκες ανταγωνισμού νέες λύσεις για τις μεσο-μακροπρόθεσμες ανάγκες του δημοσίου τομέα. Οι ανάγκες που καλούνται οι εταιρίες να καλύψουν είναι τόσο τεχνολογικά απαιτητικές και προηγμένες σε σχέση με αυτά που μπορεί να προσφέρει η αγορά ώστε είτε δεν υφίσταται ακόμα εμπορικά σταθερή λύση, είτε οι υπάρχουσες λύσεις παρουσιάζουν ελλείψεις που απαιτούν νέα Ε&Α.
Περισσότερες Πληροφορίες για τις Προ-Εμπορικές Δημόσιες Συμβάσεις παρέχονται
από το Εργαστήριο Διαχείρισης Τεχνολογίας (http://www.materlab.eu) του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας (Καθ. Ιωάννης Μπακούρος, ylb@uowm.gr και έχουν προκύψει από το Διαπεριφερειακό έργο MED «Επαύξηση της Μεταφοράς Γνώσης και Καινοτομίας στις Μεσογειακές Χώρες» (Increasing Knowledge Transfer and Innovation in the MEDiterranean area – IKTIMED http://www.iktimed.eu).
